Over Gilles Peterson en dingen die voorbij gaan

Das Leben ist kein Ponyhof. Vandaag hoorde Soetebroot dat radiopresentator, muzikale gids en dj Gilles Peterson vertrekt bij BBC Radio 1. De reden? Gilles en zijn publiek pasten niet meer in het profiel van de zender die zich op jongeren tussen de 19 en 24 jaar wil richten. Het publiek was sinds 2008 ook 3 jaar ouder geworden en had de gevarenzone van 30+ bereikt. Meegegroeid met de show kun je dan denken. Te oud, oordeelde Radio 1.

Voor Soetebroot een zwarte dag. Allereerst omdat  ze elke dinsdagnacht twee uur lang aan Gilles Petersons muzikale infuus lag om zich te laten voeden met muziek uit de wereldwijde hoeken die in Nederland ver te zoeken zijn: crossovers van nu-soul, soul, hiphop en dubstep, maar ook jazz, latin en afrobeats, oud en nieuw. Een enkele radio 6 en doelgroepuitzending van internet stations als KX daargelaten, grossieren de Nederlandse publieke radiozenders vooral in wit gewortelde rock en pop. Dit maakte voor Soetebroot, als liefhebber van  zwarte muziek en progressieve beats, Gilles Peterson een belangrijke gids. Burial, Ghostpoet, Dizzee, Mosca, James Blake, Jamie Woon, Beatmeisjes. Soetebroot ontdekte ze allemaal via de show van Gilles.
Daarnaast ergert Soetebroot zich aan de soms blinde focus op jongeren waarmee oude media als de radio, maar ook tv en printmedia als kranten, nog steeds wanhopig proberen een publiek te trekken dat misschien helemaal niet geinteresseerd is. En in de strijd om jonge aanwas hun bestaande publiek laten vallen.

Nu heeft Soetebroot geen zicht op hoe het Britse medialandschap precies in elkaar steekt, maar de drang jong publiek aan te boren is een universele. En de discussie over hoe je dat doet een hele lastige en een hele brede. Zo werkt Soetebroot in een museum. Ook zo’n plek waar al jaren allerhande strategieen worden verzonnen om jongeren te trekken en de grijze haren ondertussen in de ruime meerderheid vrolijk tussen de voor de jeugd bedoelde interactieve installaties wapperen.

De bijbehorende strategieen en dwangmatige pogingen tot herprofilering vindt Soetebroot in veel gevallen kortzichtig. Op de eerste plaats om de tendens dat jongeren helemaal niet meer over media denken als individuele informatiebronnen (dat de helft het over ‘de media heeft’ spreekt, zegt in dit opzicht al wat). De hele wereld is een grote berg informatie waar je zelf uit pakt wat je leuk vindt op het moment dat jou het uitkomt. De truc is dan ook niet de content waarmee je (denkt) jongeren te bereiken koste wat het kost in een bepaald medium te gieten, maar door (een mix van) media te kiezen waarmee je jongeren daadwerkelijk bereikt. Dan redeneer je pas echt vanuit je doelgroep. Ga dus geen kinderpagina in de Volkskrant maken maar doe het in Habbo Hotel of programmeer je jongeren tv-programma of multimediale radio-uitzending op 101.TV.
Bovendien lijkt het Soetebroot ook om een economische reden niet slim op jongeren te focussen en je oudere doelgroepen te negeren. Tweeverdieners van veertigplus met kinderen, hoogopgeleide dertigers, ‘het grijze goud’, hebben over het algemeen een stuk meer te besteden dan een gemiddelde 16-jarige. En belangrijker nog, ze geven het ook graag uit aan muziek (kopen zelfs nog cd’s), culturele uitstapjes en de andere kwakkelende formats van de vorige eeuw.

Natuurlijk, Soetebroot kent de wetten van Bourdieu over cultureel kapitaal en weet dat het belangrijk is jongeren vroeg kennis te laten maken met een breed cultureel aanbod, om schoolklassen soms gewoon aan hun haren een musea in te slepen of een krant in de klas verplicht onder de puberneuzen te schuiven. Maar laat het zaadje voor smaakontwikkeling planten door school en vrienden en laat het soms ook even los en geef het ruimte om zelfstandig te groeien. Dat doet het namelijk toch wel.  Of niet, maar dan kun je je afvragen of dat erg is. Soetebroot herinnert zich een geheel radio luwe periode tussen haar 19e en 24e. Ze zette het ding pas weer aan toen het zonder inbellen op haar laptop kon en ze ontdekte dat haar honger naar muziek die op de Nederlandse frequenties niet te vinden was, gestild kon worden door (internet)stations als WeFunkRadio, KX en natuurlijk Gilles Petersons World Wide Show op Radio 1. Smaak vindt – eenmaal aangewakkerd – uiteindelijk zijn weg wel, welke kant uit dan ook, zeker met de huidige oneindige beschikbaarheid van aanbod online.

En Gilles? Tja, die vindt vast ook wel weer zijn weg. Soetebroot gelooft nog steeds dat dat voor kwaliteit altijd wel geldt. Ergens online vanuit station Brownswood, of misschien wel bij BBC Radio 2, waar ook soul-dj Trevor Nelson naartoe verhuisde zoals bepaalde bronnen al meldden (en wat de Britse equivalent van onze eigen Radio 2 is, met dezelfde licht geriatrische bijsmaak. In radioland althans, dat dan wel weer).

Maar goed. Dit is ook waar:

“Anything invented before you were 18 has been there forever. Anything that turns up before you’re 30 is new and exciting. Anything after that is a threat to the world and must be destroyed.”

Dus. Misschien wordt Soetebroot ook wel gewoon oud en boos over dingen die voorbij gaan. Zucht.